1 - اعتراض به قیمت سنگ‌آهن با منطق اقتصادی سازگار نیست

(سجاد غرقی، نائب رییس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق ایران)

قیمت جهانی سنگ آهن ۱۹۰ دلار است که پس از کسر هزینه‌های حمل و نقل و ... به ۱۵۰ دلار می‌رسد؛ اما قیمت کشف شده سنگ آهن در بورس کالا روز گذشته ( یکشنبه ۵ اردیبهشت) حدوداً ۵۸ دلار با قیمت پایه یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان برای هر تن بوده است. یعنی اختلاف بیش از ۱۰۰ درصدی بین قیمت‌های داخلی و جهانی سنگ آهن وجود دارد.

اعتراضات به کشف قیمت سنگ‌آهن در بورس کالا با هیچ منطق اقتصادی سازگار نیست؛ مگر اینکه فولادسازان انتظار داشته باشند که همیشه نهاده‌ها را به صورت سوبسیدی و رانتی تأمین کنند.

2 -  فولادهای گم شده مشخص نیست کجاست وچه شده

ماجرای گم شدن سه میلیون تن فولاد؟

بررسی آمارها نشان می دهد، ۱۸.۸ میلیون تن شمش تولید شده، که ۴.۵ میلیون تن صادر شده، بنابراین باید ۱۴.۳ میلیون تن در کشور مصرف شده باشد، اما طبق آمار، تولید مقاطع طویل کشور ۱۱.۶ میلیون تن بوده! یعنی یک اختلاف 2.7 میلیون تنی.

فرشته فریادرس در گزارشی در روزنامه «تعادل» نوشت: «هر دم از این باغ بری می‌رسد، تازه‌تر از تازه‌تری می‌رسد؛ » این بیت شعر شاید مصداق خوبی باشد برای این روزهای اقتصاد ایران. از دکل های گمشده نفتی رسیدم به گم شدن ۳میلیون تن فولاد. رقمی درشت که این روزها اهالی تولید را متعجب کرده. آمارها می گویند که در سال ۹۹ تقریبا برابر با ۳۰ میلیون تن فولاد تولید شده، که ۱۵ میلیون تن آن در داخل مصرف و  ۱۲ میلیون تن دیگر نیز صادر شده؛ آمارها بیانگر این است که ۳میلیون تن فولاد در زنجیره مصرف و صادرت ناپدید شده. در پی انتشار این خبر، اما برخی فولادی ها موضع گرفتند و آن را تکذیب کردند. سلیمانی که جزو انجمن تولیدکنندگان فولاد نیز هست، آمارغیرواقعی و کارشناسی در خصوص گم شدن ۳ میلیون تن فولاد را کذب محض می داند ومعتقد است هیچ گونه اسناد و مدارکی در خصوص اثبات این رقم وجود ندارد. 

در همین حال، دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد، گم شدن 3 میلیون تن فولاد را ناشی از بررسی آمارهای کلی صنعت فولاد می داند ومی گوید: برای نهایی شدن، باید آمار کلی را با نتایج حسابرسی و انبارگردانی شرکت‌ها تطبیق دهیم که خردادماه نهایی می شود. اما به گفته خلیفه سلطانی، ممکن است بخشی از اختلاف آماری، ناشی از موضوع صادراتی باشد که اظهار نشده و به تعبیری، قاچاق شده است. 

 اما براساس آماری که در اختیار «تعادل» قرار گرفته، می توان صحت ادعای شهرستانی را تایید کرد. چرا که بررسی آمارها ی کنونی نشان می دهد، ۱۸.۸ میلیون تن شمش تولید شده، که ۴.۵ میلیون تن صادر شده، بنابراین باید ۱۴.۳ میلیون تن در کشور مصرف شده باشد، اما طبق آمار، تولید مقاطع طویل کشور ۱۱.۶ میلیون تن بوده! یعنی یک اختلاف  2.7 میلیون تنی. البته این نوع باگ  های آماری همیشه وجود داشته، اما این اختلاف آماری برای سال ۹۹ رقم درشتی است واین ظن را تقویت می کند که این میزان فولاد گم نشده بلکه قاچاق شده. از سوی دیگر، فعالیت گمرکات کشور در مرز برخی کشورها آنهم در خارج از ساعت‌کاری، راه برای مترصدان قاچاق بدون هیچ  نظارت و مزاحمتی هموارتر می کند.

از تکذیب تا تایید آمارها

به تازگی  یکی از اعضای انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران از سرنوشت نامعلوم ۳ میلیون تن فولاد در زنجیره تولید و صادرات خبر داده  و گفته این رقم معادل حدود ۱۰ درصد فولاد کشور است. سید رضا شهرستانی، در گفت وگویی که با «تجارت نیوز» داشته عنوان کرده: «در سال ۹۹ بیش از ۳۰ میلیون تن فولاد در کشور تولید شد که از این مقدار ۱۵ میلیون تن در داخل کشور مصرف و ۱۲ میلیون تن دیگر نیز صادر شد؛ بنابراین سه میلیون تن فولاد در زنجیره مصرف و صادرت گم شده است.» او  همچنین با اشاره به فعالیت گمرکات کشورمان در مرزهای «عراق، کردستان ، ترکیه، افغانستان و پاکستان»  در خارج از ساعت‌کاری  نیز گفته است: بین آمارهای ظاهری با آمارهای واقعی سه میلیون تن اختلاف وجود دارد و این رقم ۱۰ درصد تولید فولاد کل کشور است که به نظر می‌رسد قاچاق شده است چرا که وقتی اختلاف بین قیمت داخل و خارج زیاد باشد قاچاق نیز زیاد می‌شود.

اما صحبتهای شهرستانی واکنش برخی از فولادی ها را به همراه داشت. به طوریکه  نادر سلیمانی عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، در پی انتشار خبر گم شدن ۳ میلیون تن فولاد در زنجیره مصرف و صادرات، ضمن تکذیب خبر با ارائه آماری، میزان اختلاف میان تولید و صادرات در این حوزه را با توجه به فعالیت بیش از ۱۵۰ واحد تولید کننده مقاطع طویل فولادی، رقمی قابل اعتنا ندانست. به گفته او، بر اساس آمار انجمن تولید کنندگان فولاد در سال ۱۳۹۹ به میزان ۱۸.۷ میلیون تن «بیلت و بلوم » تولید شده است. 

همچنین بر اساس آمار گمرک، میزان صادرات «بیلت و بلوم» در سال گذشته ۴.۷ میلیون تن و بر اساس آمار انجمن تولیدکنندگان فولاد، میزان تولید مقاطع طویل (با ضریب تبدیل) ۱۲.۹ میلیون تن بوده است. وی با استناد به این آمار تصریح کرد: میزان اختلاف میان صادرات و تولید در این زنجیره تنها حدود یک میلیون تن است که این میزان با توجه به فعالیت بیش از ۱۵۰ واحد تولید کننده مقاطع طویل فولادی در حال کار، رقم قابل اعتنا و غیرمعقولی نیست.‌..

3 -  موانع ترخیص کالاهای اساسی به رئیس جمهور اعلام شد

با توجه به موانعی که در ترخیص کالاهای اساسی در بنادر وجود داشته و مانع از تسهیل و تسریع ترخیص آنها شده است، اخیرا طی جلسه ای بین دستگاه های مربوطه، مشکلات اصلی در اظهار، ترخیص و انتقال کالاهای اساسی در بازار، بررسی شد و پیشنهاداتی برای تسهیل شرایط طی گزارشی از سوی معاونت اقتصادی دولت به رئیس جمهور ارائه شده است.

4 - پیش‌بینی قیمت دلار برای فردا ۷اردیبهشت / روزهای بد در انتظار نوسان‌گیران

دیروزدلار دوباره حرکت خود را در مسیر نزولی آغاز کرد و قیمت آن در ساعاتی از روز به ۲۳۵۵۰تومان هم رسید و در نتیجه این روند حجم فروش‌ها افزایش یافت و بسیاری از نوسان‌گیران با ناامیدی به تغییر مسیر دلار از بازار خارج شدند.

5 - پیش‌بینی قیمت طلا در روزهای آینده/ ادامه روند نزولی با شیب ملایم

محمد کشتی‌آرای، نایب رییس دوم اتحادیه:
دیروز با وجود افزایش ارزش اونس جهانی به ۱۷۸۱دلار، بهای طلا و سکه تحت تاثیر کاهش قیمت دلار و نبود تقاضا ارزان‌تر شده به طوریکه طلا وارد کانال ۹۰۰هزار و سکه ۹میلیون تومان شده است.
اگر برجام به توافق برسد قیمت طلا و سکه همگام با دلار کاهش بیشتری خواهد داشت اما هر خبر منفی روند بازار را معکوس خواهد کرد.

6 - روحانی: عظمت و جایگاه ایران را حفظ کردیم/ ملاحظات سیاسی نبود امروز می‌گفتم موفقیت مذاکرات قطعی است

رئیس‌جمهور در نشست فعالان اقتصادی:
کل پیروزی ایران در ماجرای نفت این بود که دادگاه لاهه گفت صلاحیت بررسی ندارد.
دولت ما دو بار پیروزی داشت یک بار دادگاه اعلام کرده صلاحیت بررسی دارد، یک بار حکم موقت گرفتیم.
این پیروزی‌ها در تاریخ می‌ماند که در دادگاه بین‌المللی دو نوبت پشت آمریکا را به زمین مالیدیم.
تحریم تسلیحاتی برداشته شده، آمریکا را شکست دادیم.
در ماجرای اسنپ‌بک هم آمریکا را شکست دادیم.
امروز هم با قدرت داریم مذاکره می‌کنیم، همه (۴+ ۱) یا با حضور آمریکا یعنی ۵+۱ امروز اعتراف دارند که باید تحریم برداشته شود.
پیشرفت‌های مذاکرات قابل ملاحظه است.
اگر ملاحظاتی نبود هم اکنون می‌گفتم که موفقیت قطعی است.
ما در یک مقطع مهمی هستیم.
مقطع انتخابات که سرنوشت‌ساز است مهم است که چه کسی چه دولتی؟ آن فرد که می‌خواهد بیاید مهم است که در مسائل چگونه می‌اندیشد؟

7 - فشار لابی بورس در حال تزریق تورم به اقتصاد است / سقوط بورس ارتباطی به نرخ سود بین بانکی ندارد

علی رضاییان، کارشناس اقتصادی:
متاسفانه در کشور ما مکانیزم پولی کامل نیست و بر خلاف سایر کشورها، نرخ سیستم بانکی بر مبنای نرخ بهره بین بانکی تعیین نمی‌شود.
بانک‌های مرکزی جهان معمولا با اصلاح نرخ بهره بین بانکی، نرخ‌های آزاد سود بانکی نیز تغییر می‌کنند. بنابراین تفاوت اصلی سیاست‌گذاری پولی ایران با غالب کشورها، در آزاد بودن نرخ‌های سود بانکی است که توسط خود بانک‌ها و متناسب با نرخ بهره بین بانکی تعیین می‌شوند.
در ایران ارتباط میان نرخ بهره بین بانکی و نرخ سود بانکی قطع است و شورای پول و اعتبار به صورت دستوری نرخ سود بانکی را تعیین می‌کند.
نرخ سود سیستم بانکی تاثیر زیادی بر تصمیم سرمایه‌گذاران دارد و عدم تغییر نرخ سود بانکی در سال گذشته به خوبی نشان می‌دهد که نرخ سود بانکی باعث خروج سرمایه از بانک‌ها و ورود آن به بازار سرمایه و یا بالعکس آن نشده است.
پولی که از بانک‌ها خارج و به بازار سرمایه وارد می‌شود، درواقع از شبکه بانکی خارج نشده و تنها جابجا شده و تحت حساب شخص حقوقی دیگری در شبکه بانکی مانده است. از طرفی نیز سپرده‌ای که جذب بانک‌ها می‌شود، مجدداً‌ توسط خود بانک‌ها صرف تولید و یا سرمایه‌گذاری در بورس می‌شود.
اتفاقاً در شرایط کنونی که هر ماه شاهد بیشتر شدن فاصله نرخ تورم هدف و نرخ تورم هستیم، فشار لابی‌های بورسی، باعث انفعال سیاست‌گذار پولی برای تغییر نرخ‌های سود و اصلاح روند تورم شده است.
روابط علی و شواهد موجود نشان می‌دهد که فشار لابی‌‌های بورسی‌ عملاً باعث اخلال در سیاست پولی جدید بانک مرکزی مبتنی بر هدف گذاری تورم و سیستم عملیات بازار باز شده است و بانک مرکزی متاثر از این فشارها، نتوانسته است با افزایش نرخ بهره، نسبت به فاصله گرفتن نرخ تورم و نرخ تورم هدف واکنش مناسب نشان دهد.

8 - واشنگتن: مذاکرات وین تعیین‌کننده نبود

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا:
مذاکرات وین سازنده بود، اما تعیین کننده نبود.
ما در مورد جزئیات موضوع تسهیل تحریم‌ها توضیحی نمی‌دهیم زیرا سر این موضوع هنوز بحث هست.
به هیچ فشاری از سوی روسیه یا دیگر کشورها تن نمی‌دهیم و تمرکز ما بر جلوگیری از رسیدن ایران به سلاح اتمی است.
هیات آمریکایی سه‌شنبه به وین بازمی‌گردد و منتظر آن هستیم تا مذاکرات غیرمستقیم برنامه‌ریزی شده با ایران، مجددا آغاز شود.