1-بنزین ۱۵ هزار تومانی در راه است ؟!!!
طرحی که بطور آزمایشی قرار است در کیش و قشم انجام شود بجای بنزین یارانه ای به خودرو هر ماه به هر فرد (چه وسیله نقلیه داشته باشد و چه نداشته باشد) حدود ۲۰ لیتر سهمیه بنزین با قیمت ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ تومان داده میشود.
همزمان قیمت آزاد بنزین معادل ۹۰ درصد فوب خلیج فارس خواهد بود. مبنای تبدیل قیمت دلاری به ریالی هم نرخ نیمایی ارز است. هماکنون قیمت دلار نیمایی حدود ۲۴ هزار ۵۰۰ تومان است و ۹۰ درصد قیمت بنزین فوب خلیج فارس با ارز نیمایی حداقل ۱۵ هزار تومان خواهد بود.
به این ترتیب در سناریوی جدید احتمالا یک بنزین ۲ هزار تومانی یارانهای و یک بنزین حداقل با قیمت ۱۵ هزار تومانی آزاد وجود خواهد داشت. دولت هنوز این قیمتها را به صورت رسمی اعلام نکرده است.
2-شروط موفقیت بنزین شهروندی
دکتر مهدی نصرتی
۱- سهمیهها باید قابل مبادله باشند؛ در غیر این صورت بازار سیاه و غیررسمی برای سهمیه شکل خواهد گرفت.
۲- سهمیهها باید قابل ذخیرهسازی و پسانداز باشند. در این صورت مردم، انگیزه بیشتری برای صرفهجویی خواهند داشت و از سوی دیگر چون قیمت بازاری بنزین، با نرخ ارز و قیمتهای بینالمللی در ارتباط است، سرمایهگذاری در خرید و نگهداری سهمیه، یک سرمایهگذاری جذاب و مصون از تورم برای مردم خواهد بود. مزیت مهم این وضعیت برای دولت این خواهد بود که میتواند سهمیههای بنزین را به مردم پیشفروش کند؛ یعنی همان کاری که درخصوص فروش نفتخام نتوانست (و نمیتواند) انجام دهد.
۳- نیازی نیست که دولت تعهدی برای بازخرید سهمیههای مازاد مردم متقبل شود. این کار باید به بازار محول شود. حضور دولت در این بازار ثانویه هیچ فایدهای ندارد و تنها میتواند باعث اختلال در بازار شود.
۴- هیچ نیازی نیست که بازار ثانویه سهمیههای بنزین، متشکل و متمرکز باشد و اتفاقا بهتر است که این بازار غیرمتشکل و غیرمتمرکز باشد و افراد بتوانند به شکل معاملات همتابههمتا (P۲P) سهمیه خود را به هرکسی و در هر زمان و مکانی و به هر قیمتی که خواستند، منتقل کنند. به این ترتیب سهمیه بنزین که قاعدتا بهصورت دیجیتال عرضه میشود، اگر دو شرط ساده فوق (یعنی قابل مبادله بودن و قابل پسانداز کردن) را داشته باشد، خود تبدیل به یک دارایی دیجیتال میشود و همانطور که در مقالات دیگری توضیح دادیم، میتواند رویای ارز دیجیتال ملی را تحقق بخشد: یعنی ارز دیجیتالی که مبتنی بر کالا (بنزین) خواهد بود و در تجارت مرزی با کشورهای منطقه مقبولیت خواهد یافت.
۵- دولت باید با قاطعیت و قطعیت اعلام کند که این طرح بهتدریج و در یک بازه زمانی چندساله در کل کشور اجرا خواهد شد. به بیان دیگر مردم باید مطمئن شوند که سهمیهبندی و واقعی شدن قیمت بنزین (و سایر حاملهای انرژی) تصمیم قطعی و بلندمدت نظام است. در این صورت مردم و اقتصاد فرصت کافی دارند که از هماکنون فکری به حال گزینههای جایگزین کنند. گزینههایی از قبیل انتخاب محل کار و زندگی، استفاده از خودروهای کممصرف، سرمایهگذاری در حملونقل عمومی بهدلیل صرفه اقتصادی در بلندمدت قابل انجام هستند؛ اما در کوتاهمدت نمیتوان فکری برای آنها کرد. از همین رو در علم اقتصاد گفته میشود بنزین بهعنوان یک کالای ضروری در کوتاه مدت کمکشش و در بلندمدت پرکشش است.
۶- بدیهی است که در کنار بنزین سهمیهای باید بنزین به قیمت آزاد نیز عرضه شود. در اینجا باید درباره دو متغیر مجهول تصمیمگیری شود: چه میزان سهمیه به هر فرد تخصیص یابد؟ قیمت بنزین آزاد چقدر باشد؟ بدیهی است این دو متغیر بر یکدیگر اثر دارند. درباره قیمت بنزین آزاد، ظاهرا دولت بنا دارد فعلا همان قیمت ۳هزار تومان را اعمال کند که البته این کار صرفا برای دوره آزمایشی کوتاهمدت میتواند موجه باشد؛ در غیراینصورت طرح به هیچکدام از اهداف خود نخواهد رسید. عدهای طرفدار این هستند که قیمت فقط از طریق عرضه و تقاضا تعیین شود که این نگاه نیز بدون ایراد نیست؛ چون نوسان بسیار بالایی را به اقتصاد تحمیل میکند. شاید راهحل اصولی این باشد که دولت قیمت بنزین را در بازار آزاد طبق ماده ۱ قانون هدفمندی، معادل ۹۰درصد قیمت فوب خلیجفارس تعیین کند. در عین حال سهمیهها یک بازار ثانویه خواهند داشت که قاعدتا کمتر از قیمت فوقالذکر خواهد بود. به بیان دیگر، تعیین این قیمت مشخص از سوی دولت، یک سقف قیمتی را برای بازار تعیین میکند و از نوسان بیش از حد بازار جلوگیری میکند.
۷- بهتر است صادرات بنزین، کاملا آزاد باشد. به این ترتیب معضل قاچاق بنزین تبدیل به صادرات مردمی بنزین خواهد شد و دولت نیز نگرانی نخواهد داشت؛ چون پیشتر بنزین آزاد را نزدیک قیمت صادراتی به مردم فروخته است. همچنین این طرح علاوه بر بنزین، برای برق و گاز نیز به سادگی قابل اجرا است و حتی ظرفیتهای قانونی برای این کار نیز وجود دارد. البته درباره هریک از حاملهای انرژی ظرافتهایی در طراحی وجود دارد که عدم دقت به آنها موجب شکست طرحها و چند سال عقبافتادگی مضاعف خواهد شد. به قول فرنگیها «شیطان در جزئیات است». درباره فواید شگفتانگیز این طرحها میتوان ساعتها صحبت کرد: مثلا یکی از فواید این است که دیگر نیازی نخواهد بود به همه مناطق دورافتاده کشور گازکشی انجام شود. خود ساکنان آن مناطق دریافت سهمیه گازی را ترجیح خواهند داد و کلی هم در هزینه لولهکشی و تاسیسات صرفه جویی خواهد شد؛ یعنی یک بازی برد- برد برای مردم و دولت./دنیای اقتصاد
3-واکنش رئیسجمهور نسبت به گرانیها: قیمتها قابل قبول نیست!
ابراهیم رئیسی در جلسه هیات دولت:
با وجود دستاوردهای امیدوارکننده در حوزههای مختلف اما وضعیت موجود در عرصه تنظیم و کنترل بازار و قیمتها قابل قبول نیست.
4-عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس: تضمینی وجود ندارد که قیمت کالاها سر به فلک نکشد!
مجتبی رضاخواه، عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس:
با حذف ارز ۴۲۰۰ از کالاهای اساسی، تضمینی برای عدم افزایش کنترلنشده قیمتها نیست!
رضاخواه: با حذف ارز ۴۲۰۰ از کالاهای اساسی هیچ تضمینی وجود ندارد که قیمت ها فراتر از انتظارات و پیشبینیهای ما بالا نرود. اما دولت با پرداخت یارانه به مردم این اختلاف قیمت ها را جبران خواهد کرد.
مجری: اگر ارزش یارانه پرداختی به مرور کاهش پیدا کند چه؟
رضاخواه: یارانه ها را مجددا افزایش میدهیم!
5-آمريكا برخى از معاملات با طالبان را از تحريم معاف كرد
دولت آمریکا برای انتقال کمک و پيشبرد فعاليتهای بشردوستانه در افغانستان انجام برخی معاملات بین آمریکا و یا نهادهای بينالمللی مثل سازمان ملل با حکومت طالبان را از تحریم ها معاف کرد.
با این تصمیم آمریکا راه برای اجرای طرح سازمان ملل یعنی پرداخت ۶ میلیون دلار به طالبان در سال آینده برای تامین امنیت فعالیتهای بشردوستانه این نهاد در افغانستان هموار خواهد شد./ رصد
6-وزیر امور خارجه: به زودی شاهد عملیاتی شدن انتقال گاز ایران به کشور آذربایجان خواهیم بود
وزیر امور خارجه:
ملاقات روسای جمهور در عشق آباد صفحه جدیدی را در مناسبات دو کشور همسایه گشوده است و ما به زودی شاهد عملیاتی شدن انتقال گاز ایران به جمهوری آذربایجان در چارچوب توافقنامه سه جانبه سوآپ گاز ترکمنستان به جمهوری آذربایجان از طریق ایران خواهیم بود./ایسنا
7-خوشحال باشیم که از شدت تورم اندکی کاسته شده ؟
مرکز آمار می گوید روند کاهشی تورم ادامه دارد و سومین ماه خود را در کشور سپری می کند
بر اساس گزارش مرکز آمار نرخ تورم نقطه به نقطه از 43.7 % در شهریور به 35.2 % در آذر رسیده است.
باید توجه داشت بیشترین احساس تورم در جامعه از تغییرات قیمتی مواد غذایی و کالای اساسی است که قطعا از این عدد متوسط بالاتر است اما ظاهرا از شدت رشد آن تا حدی کاسته شده است .در آذرماه و در گروه عمده مواد غذایی بیشترین افزایش قیمت همچنان بالاتر از 4.7 % بوده است
این آمار تاکید دارد تغییر میانگین شاخص قیمت ها در یک سال منتهی به ماه جاری نسبت به دوره مشابه قبل از آن) از 44.4 % در آبان، با یک واحد درصد کاهش به 43.4 % در آذر رسیده است.
میزان تورم یکی از پیش نگرهای قیمت دلار است اما جای توجه بسیار دارد بویژه برای مسئولین که متاسفانه یا خوشبختانه وزن تاثیر رخدادهای سیاسی هفته های پیش رو بر قیمت دلار به مراتب بیشتر از وزن متغیرهای اقتصادی است