محسن صالحی نیا در ‌برنامه خبری در رابطه با ساز و کار واردات خودرو در سال ۱۴۰۱ و در پاسخ به این سوال که مجوز واردات خودروهای سواری به چه کسانی داده می شود؟ بیان کرد:‌  واردات خودرو دارای سابقه است و در سال های قبل هم براساس آیین نامه ضوابط فنی واردات خودرو که مصوب هیات وزیران است ساری و جاری بوده است اما آنچه که امروز بیان می کنیم اجازه داده می شود که دولت بتواند به شرکت ها و یا اشخاصی که براساس ضوابط فنی واردات خودرو  می‌توانند مشمول واردات خودرو شوند این اجازه را اعطا کند بنابراین واردات خودرو توسط دولت و ارکان دولت مدنظر نیست. 

رئیس سازمان گسترش و نوسازی بیان داشت: معمولا شرکت هایی که قصد واردات خودرو را دارند باید از قبل شرایطی را از منظر امکان ارائه خدمات فروش و خدمات پس از فروش و تامین قطعات مناسب در طی فرآیند بهره برداری توسط متقاضیان داشته باشند و بنابراین شرکت هایی که بتوانند این ضوابط را طی کند و خودروهایی نیز باشد که در قاعده استاندارد باشد می توانند در این دسته قرار بگیرند. 

وی در پاسخ به این سوال که آیا به خودروسازهای داخلی مجوز واردات داده می شود؟ گفت: برخی از خودروسازان داخلی در بخش خصوصی و دو خودروساز بزرگ آنها هم در سوابق قبلی معمولا تعداد محدودی واردات خودرو برای تکمیل سبد کالا داشته اند بنابراین در شرایط فعلی اگر آنها هم بتوانند ضوابط یاد شده را طی کنند و درخواست واردات داشته باشند می‌توانند در محدود واردات قرار بگیرند. 

صالحی نیا با اشاره به بند 4 ابلاغیه 8 ماده ای رئیس جمهور درباره واردات خودرو اظهار داشت: در این ابلاغیه آمده است که «به منظور افزایش رقابت پذیری و رفع شائبه انحصار و متناسب سازی قیمت تولید و جبران کمبود تولید در صورت عدم اقدام برای انجام تعهدات و رفع نیاز بازار، موانع قانونی و اجرای واردات خودرو ظرف سه ماه رفع گردد و با افزایش صادرات نسبت صادرات به واردات افزایش یابد» پس دارای سه محور است که یکی افزایش تولید داخلی برای جبران کمبود و دوم اینکه صادرات قطعات را افزایش دهیم تا مصوبه قانونی مجلس امکان پذیر شود و شرایط رقابتی مناسبی فراهم شود. 

وی افزود: بنابراین با توجه به اختیار دولت با توجه به سه محور یاد شده می‌توان مصوبه مجلس را براساس شرایط عملیاتی کرد. 

معاون وزیر صمت اظهار داشت: در مقاطع زمانی قبلی که واردات خودرو تابع مقررات عمومی واردات و صادرات در کشور بود خودرو هم مانند سایر کالاها شرایطی داشت و واردات آن دارای تعرفه بود اما از منظر کارشناسی ما واردات تعداد خودروی پیش بینی شده لطمه ای به تولید داخلی نمی‌زند. 

وی افزود: واردات خودرو در سنوات قبلی به طور متوسط حدود ۲۰ تا ۲۲ هزار دلار به ازای هر خودرو بوده است یعنی حدود ۱.۴ میلیون دلار صرف واردات خودرو در سال آینده خواهد شد. 

صالحی نیا بیان داشت: در هیچ زمانی محدودیت واردات خودرو برای حمایت از تولید داخلی نبوده است و در چند سال اخیر به دلیل محدودیت های بین المللی برای تامین ارز تولید کالاهای اساسی یا واردات محصول با مشکل مواجه بودیم. 

معاون وزیر صنعت بیان داشت: تعرفه واردات خودرو برای سال آینده فعلا تغییری ندارد و براساس همان تعرفه های قبلی است تعرفه از ۴۰ درصد آغاز می شود و تا مرز ۷۵ درصد براساس حجم موتور خودرو اعمال می شود. 

معاون وزیر صمت بیان داشت: همیشه تعرفه واردات حداکثر تا 15 بهمن به دولت پیشنهاد می‌شود و دولت نیز آن را تصوب می‌کند اما امسال تعرفه واردات خودو به دلیل اینکه امکان واردات وجود نداشت، پیشنهاد نشد اما با عملیاتی شدن این موضوع اگر کسانی که مرتبط هستند پیشنهادی برای کاهش یا افزایش داشته باشند در دولت قابل بررسی است، ما برای سال آینده برنامه ریزی انجام داده ایم که بخش وسیعی از آن در فرمان 8 ماده ای ریاست جمهوری وجود دارد و یکی از موارد آن حرکت به سمت خصوصی سازی واقعی است. 

* مجلس تصمیم گیری در رابطه با واردات خودرو را به دولت سپرده است

در ادامه این برنامه، علی اکبر تالارپشتی رئیس کمیسیون صنایع و معدن مجلس گفت: مجلس به لحاظ مطالبه عمومی تشخیص داده است که به دولت اجازه دهد تا در سال آینده در زمینه واردات خودروهای سواری و سنگین مجموعا حدود ۹۰ تا ۱۰۰ هزار خودرو وارد کند.

وی با بیان اینکه اجرا این مصوبه دست دولت است، گفت: وزارت راه اعلام کرده است که برای ساماندهی به ناوگان حمل و نقل به ۸۰ تا ۱۲۰ هزار خودرو نیاز دارد لذا برای این مهم یا باید بر تولید داخلی تکیه کرد یا بخشی را از طریق واردات تامین کرد. 

تالارپشتی بیان داشت: البته واردات خودرو را نباید به هر واردکننده و یا بازرگانی سپرد و به نظرم دولت باید اقداماتی انجام دهد تا کسانی که در رابطه اهلیت دارند خودرو وارد کنند. 

رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس در پاسخ به این سوال که ایرادات مجمع در بحث ساماندهی خودرو در مجلس دهم چه بوده است، گفت: در مجمع تشخیص مصلحت جلسه ای داشتیم، بعضی از اعضای کمیسیون زیربنایی اطلاعات نداشتند و عده ای واردات لوکس را مطرح می کنند اما من در آنجا بیان کردم که ما روی این موضوع ساعت ها در کمیسیون کار کرده ایم و مجلس به دنبال رفع مشکلات مردم است. 

وی افزود: مجری جلب رضایت مردم در زمینه خودرو دولت است و ما هم دست دولت را در این رابطه باز می کنیم اینکه یک هیات عالی نظارت به شورای نگهبان دیکته کند که فلان مصوبه خلاف قانون اساسی است این در حالی است که مرجع تشخیص قانون اساسی، شورای نگهبان است و نباید قانون گذار سوم قد علم کند. 

رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی بیان داشت: در ماده 4 بیان شده است که اگر کسی بتواند صادرات خودرو انجام دهد در مقابل می تواند واردات کند و بنابراین اگر قرار است خودروساز مطرحی در دنیا باشیم و قابلیت عرضه در بازار جهانی داشته باشیم باید بر صادرات تکیه کنیم. 

وی افزود: واردات خودرو در اختیار دولت گذاشته شده است مبنی بر اینکه وزارت صمت هر ساله نیاز سنجی کند و از دولت مصوبه بگیرد و اقدام کند که چه تعداد خودرو وارد کند و به نظر ما این بهترین تصمیم در مجلس بود. 

تالارپشتی در باره مانع مالی و تامین ارز واردات خودرو  اظهار داشت: در قانون اخیر مجلس به دولت اجازه داده است که هر جا دولت ضرورت دید و توان داشت واردات را انجام دهد و بطور کلی ساز و کار اجرایی به دولت سپرده شده است.

وی افزود: مجمع تشخیص ایرادی می گیرد که این مساله با قوانین بالا دستی در تعارض است ولی ما اعتقاد داریم این طور نیست و باید به خواسته مردم و تنظیم بازار توجه کرد و طوری نشود که خودرو به کالای سرمایه ای تبدیل شود. 

رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی بیان داشت: 8 ماه پیش دو خودروساز بزرگ کشور و انجمن قطعه ساز نامه ای به من نوشتند مبنی بر اینک هیچ مخالفتی با واردات خودرو نداریم لذا دولت باید تدبیری داشته باشد که نیاز مردم در حوزه استفاده از خودرو برطرف کند و به مردم حق انتخاب دهد و متهم به تامین خودروی لوکس نشوند تا مجبور به استفاده از خودروی بی کیفیت شوند. 

* واردات 70 هزار خودرو در تنظیم بازار اثری ندارد

در این برنامه، مهدی دادفر دبیر انجمن واردکنندگان خودرو نیز بیان داشت: خوشحالم که مجلس و دولت بعد از 4 سال صحبت ها و مذاکرات مکرر به این نتیجه رسیدند که تقاضای بازار توسط تولید و واردات تامین می شود و این نقطه عطفی است در موضوع تجارت، بازرگانی و تولید و در رابطه با انحصار مطلق نیز شک نداریم و هیچ کس شک ندارد و نسبت به انحصار دو خودروساز و عرضه 95 درصدی در بازار هیچ فردی شک ندارد. 

وی افزود: آنچه که مردم نیاز دارند خودرو است و آنچه که دولت موظف است آن را تامین کند خودرو است،  زمانی که نمی توان از طریق تولید تقاضای بازار را تامین کرد باید از طریق واردات اقدام کرد.

دادفر بیان داشت: درباره موضوع حمایت از تولید، دولت می‌تواند تولیدکنندگان را از مالیات معاف کند و کمک‌های دیگری انجام دهد این در حالی است که  ممنوعیت واردات خودرو چهار سال بازار را به هم ریخت و  قیمت خودرو خارجی را به شدت افزایش یافت و از سوی دیگر توان تأمین بازار داخلی را هم نداشتیم بعد از چهار سال به این نتیجه رسیده ایم که  ۷۰ هزار خودرو وارد شود.

وی اظهار داشت:  از سال ۱۳۷۰ تا به امروز بالغ بر ۷۸۰ هزار دستگاه خودرو مجموعا وارد کشور شده است و متوسط واردات از سال ۱۳۹۰ تا به امروز بالغ  بر ۵۵ هزار دستگاه در سال است و بیشترین میزان واردات خودرو در سال ۹۴ بود و سال های ۹۴ و ۹۵  نیز سال هایی بود  که بازار از نظر قیمت و از نظر تعداد برای پاسخگویی به تقاضای مشتریان در حالت تعادلی قرار داشت زیرا نه واردکننده می توانست راحت خودرو بفروشد و نه تولید کننده و لذا در این سال وام برای خرید خودرو گذاشتند و تسهیلات بیمه ای در اختیار مشتریان قرار گرفت. 

وی اظهار داشت: واردات ۷۰ هزار خودرو عدد معقولی است اما در تنظیم تعدادی خودروی کشور موثر نخواهد بود زیرا کشور سالانه یک میلیون تا یک میلیون و ۲۰۰ هزار دستگاه خودرو نیاز دارد. 

دادفر بیان داشت: ممنوع واردات خودرو در راستای حمایت از تولید نبود و ناشی از کمبود ارز بود اما مجری بد عمل کرد و در افکار عمومی انحصار خودرویی و قبضه بازار مطرح شد بنابراین امیدواریم این ۷۰ هزار خودرو به کشور وارد شود و شورای نگهبان هم این موضوع را تصویب کند. 

دادفر در مورد تعرفه ۴۰ تا ۷۰ درصدی بیان داشت: تعرفه های واردات خودرو  براساس ارزش ارزش افزوده ۵۵، ۷۵ و ۹۵ درصد است.